Mùa đông năm ấy, làng ven biển xôn xao khi có người nói thấy một người đàn bà lạ đứng tần ngần trước căn nhà cũ kỹ nằm sát mép biển. Mái tóc bà đã điểm bạc, chiếc áo khoác dày không che giấu nổi dáng người gầy guộc, khắc khổ. Bà là Vân – người phụ nữ từng bỏ chồng, bỏ con, rời quê sang Trung Quốc theo một người đàn ông lạ. Bà đi vào một đêm mưa tầm tã, để lại ba đứa con gái thơ dại, đứa lớn nhất mới lên tám.
Không ai hiểu hết lý do bà đi, chỉ biết năm ấy nhà nghèo, đói ăn quanh năm, chồng bà thì bệnh triền miên. Bà lặng lẽ biến mất, như chưa từng tồn tại.
Hai mươi năm sau, bà quay về.
Căn nhà cũ không còn ai ở. Người chồng xưa mất từ lâu vì bệnh. Ba đứa con gái giờ mỗi người một phương. Bé Mai – con gái lớn – giờ là bác sĩ ở thành phố, chuyên mổ tim cho trẻ em nghèo. Cô bé từng ôm hai em khóc thét bên mâm cơm chỉ có nước mắm và cơm cháy. Bé Hạnh – con thứ – mở một cửa hàng kinh doanh thực phẩm sạch, nuôi chồng bệnh và hai đứa con khỏe mạnh, ngoan ngoãn. Còn Út Linh – bé nhất – ngày xưa mới bốn tuổi khi mẹ đi, giờ đã là giảng viên đại học, độc lập và mạnh mẽ.
Họ lớn lên trong tủi nhục, từng bị bạn bè trêu chọc là “con không mẹ”, từng ăn xin củ khoai thừa ngoài chợ. Nhưng họ đã nắm tay nhau mà đi tiếp, vượt qua tất cả.
Hôm ấy, bà Vân đứng trước cổng nhà của Mai – đứa con gái cả – tay run run cầm túi quà nhỏ: vài gói bánh, mấy củ sâm khô, vài món quà quê. Bà không biết mở lời thế nào khi đứa con gái mở cổng, sững người.
“Mẹ…” – bà nói, như một tiếng gió thổi qua cổ họng.
Mai đứng đó, bất động. Trong mắt cô thoáng lên hàng vạn cảm xúc: giận dữ, đau đớn, và rồi… bình thản.
“Mẹ vào đi.” – cô nói. “Hai đứa em con cũng sắp tới.”
Căn nhà ấm dần. Nồi chè đậu đỏ sôi lục bục. Những câu chuyện cũ được nhắc lại, nước mắt rơi xuống bàn gỗ đã mòn. Không ai oán trách. Không ai nặng lời.
Mai chậm rãi nói:
“Mẹ có thể ở lại. Tụi con không cần mẹ xin lỗi. Chỉ cần mẹ sống phần đời còn lại cho thanh thản.”
Bà Vân gục đầu, khóc như một đứa trẻ. Bà đã đánh đổi một đời để tìm một ngày quay về, và may mắn thay, bà đã không trở về quá muộn.
