Chị Hằng mất sau một trận bạo bệnh. Cả xóm nghèo ai cũng xót xa — chị là người phụ nữ đảm đang, hiền hậu, để lại hai đứa con thơ dại mới 4 và 7 tuổi, cùng người chồng là anh Dũng – hiền lành, ít nói, làm nghề thợ hồ quanh vùng.
Ngày đưa tang, người đứng lặng bên quan tài chị Hằng nhiều nhất, ngoài anh Dũng, là Thảo – em gái ruột kề của chị. Thảo mới ngoài 20, còn đang học trung cấp dược ở thị trấn. Nhưng từ khi chị đổ bệnh, Thảo đã nghỉ học, về chăm chị, chăm cháu, đỡ đần anh rể.
Sau đám tang, căn nhà nhỏ vốn ấm cúng trở nên lạnh lẽo. Hai đứa nhỏ khóc đêm đòi mẹ. Anh Dũng tiều tụy, câm lặng. Bà Cúc – mẹ ruột của Hằng và Thảo – vừa đau lòng vì mất con, vừa lo tương lai cho hai đứa cháu.
Một hôm, bà ngồi trước hiên, gọi Thảo lại, bảo:
– Má nghĩ rồi. Hay là con… lấy anh Dũng. Không phải vì chuyện nam nữ gì đâu, mà là để lo cho tụi nhỏ, thay chị con.
Thảo chết lặng. Cô thương cháu, thương anh rể, nhưng chưa từng nghĩ đến chuyện ấy. Cô còn trẻ, còn cả một tương lai phía trước.
– Con thấy… kỳ lắm má ơi…
– Kỳ nhưng tình nghĩa. Ở đời, đâu phải ai cũng chọn yêu là đủ sống. Má biết con thương tụi nhỏ. Mà giờ con đi, ai lo tụi nó?
Lời mẹ như dao cứa, mà cũng như tiếng gọi từ nơi sâu thẳm trái tim. Từ nhỏ, Thảo và chị Hằng gắn bó như hình với bóng. Hằng lớn hơn, luôn che chở em. Giờ chị không còn, Thảo cảm thấy mình có bổn phận gì đó chưa làm tròn.
Vài tháng sau, giữa mùa gặt, làng xóm ngạc nhiên khi nghe tin Thảo làm lễ cưới nhỏ với anh Dũng. Không rộn ràng, không váy cưới, không son phấn – chỉ là mâm cơm cúng tổ tiên, vài mâm cơm mời hàng xóm, và hai đứa trẻ ôm lấy “mẹ Thảo” mà cười như nắng đầu đông.
Cuộc sống không dễ dàng. Người khen, người chê. Có người nói Thảo hy sinh, có người bảo cô dại. Nhưng Thảo chẳng cần biện minh. Cô vẫn thức mỗi sáng nấu cơm, chải tóc cho bé lớn đi học, dỗ bé nhỏ ngủ trưa, và đêm đợi anh Dũng đi làm về muộn.
Mỗi lần nhìn lên bàn thờ, nơi có di ảnh chị Hằng mỉm cười hiền hậu, Thảo thầm thì:
– Chị yên tâm, em ở lại… lo cho tụi nhỏ như chị từng lo cho em.
Đôi khi, tình yêu không nằm ở trái tim rung động, mà là nơi trái tim chấp nhận ở lại – vì trách nhiệm, vì thương yêu, vì lời hứa với người đã khuất.