Bà Tư – người đàn bà nhỏ thó, lưng còng, hơn 80 tuổi, bán xôi ở đầu chợ suốt mấy chục năm, đột ngột qua đời trong căn nhà cấp 4 cũ kỹ, tường vôi bong tróc, mái ngói thủng lỗ chỗ. Bà không chồng, không con, sống neo đơn, cả đời gom góp từng đồng lẻ từ gánh xôi buổi sớm.

Khi hay tin bà mất, cả xóm nhỏ ai cũng xót xa. Người góp gạo, người góp tiền mua hòm, người thì chạy lo nhang khói. Họ thương bà không ai thân thích, ít nhất cũng phải có một cái tang tử tế tiễn bà đi.

Trong lúc dọn dẹp chuẩn bị liệm, cô Hằng – hàng xóm sát vách, phát hiện dưới gối bà nằm có một túi vải cũ, chắp vá bằng nhiều mảnh áo rách. Mở ra xem, ai nấy ngỡ ngàng:

Bên trong là 13 cuốn sổ tiết kiệm đứng tên bà Tư, tổng giá trị gần 9 tỷ đồng, cùng một tập giấy ghi chi chít tên người, địa chỉ và số tiền…

– “Đây là mấy đứa nhỏ bà cho vay lặt vặt mua xe đạp, đóng học phí.”
– “Đây là mấy bà bán rau lúc chồng bệnh, bà lén đưa tiền mà không ai biết.”
– “Còn đây… là số tiền bà tích cóp cho mấy đứa học đại học.”

Cả xã bàng hoàng. Không ai ngờ người đàn bà lam lũ, suốt đời ăn cơm nguội, mặc áo rách, lại sở hữu số tiền gần chục tỷ. Nhưng càng không ai ngờ bà không giữ cho mình, mà lại âm thầm giúp đỡ cả làng – không cần một lời cảm ơn, không cần ai biết.

Công an được gọi đến để lập biên bản, bảo vệ tài sản – nhưng chính họ cũng lặng đi khi nhìn những dòng chữ nguệch ngoạc mà bà viết bằng tay run run:

“Bà sống nhờ tình xóm làng, có đi cũng muốn để lại chút gì… Đứa nào khổ thì chia cho nó, còn mấy đứa học giỏi thì lo cho tụi nó học tiếp. Đừng làm đám rình rang, mua cái hòm đơn giản là được rồi…”

Tang lễ của bà hôm ấy không phải một đám tang buồn bã… mà là cả một dòng người khóc tiễn một tấm lòng lặng lẽ.

Người ta treo di ảnh bà bên mâm xôi nếp gấc đỏ rực – thứ bà bán cả đời – và khắc thêm một dòng nhỏ:

“Người giàu có nhất xã, không phải vì tiền… mà vì tình.”