Tôi là một người phụ nữ Hà Nội gốc, chồng mất sớm, một mình nuôi con trai học hành đến nơi đến chốn. Cháu học giỏi, được học bổng sang Anh, về nước làm cho công ty nước ngoài, lương ngàn đô, diện mạo sáng sủa, lại tử tế. Ai gặp cũng khen tôi có phúc.

Tôi cũng từng nghĩ, với nền tảng như vậy, con tôi sẽ cưới một cô gái xứng tầm – chí ít cũng là tiểu thư phố cổ, hoặc con nhà gia giáo Hà thành. Quả đúng vậy, nó từng yêu một cô gái như thế. Đẹp, học giỏi, bố làm trong bộ, mẹ dạy đại học. Tôi gặp vài lần cũng ưng. Vậy mà chẳng hiểu sao, vài tháng sau nó báo đã chia tay, rồi đưa về giới thiệu một cô gái khác – làn da rám nắng, tay chai sạn, nói tiếng Kinh còn lơ lớ.

Nó nói:
– Mẹ ạ, đây là H’Miên, người con yêu và muốn lấy làm vợ.
Tôi đứng sững người.

Cô gái ấy là người dân tộc Thái ở Điện Biên, làm trang trại nuôi bò, trồng dưa. Tôi nghe nói học hết cấp 3 thì nghỉ học, suốt ngày ở rẫy, chẳng hiểu hai đứa quen nhau kiểu gì. Mỗi lần gọi điện video, tôi thấy nó đang bám vào lưng con bò, hay ngồi trong lán dựng tạm giữa đồi. Tôi không muốn can thiệp, nhưng lòng nặng trĩu. Tôi từng phản đối, từng rơi nước mắt, thậm chí ngừng liên lạc. Nhưng rồi một hôm, con về, ôm tôi mà nói:

– Con yêu cô ấy vì sự mộc mạc, vì lòng chân thành, vì cô ấy dạy con biết sống chậm và thương đất. Mẹ từng dạy con chọn người biết sống tử tế, phải không?

Tôi không nói gì thêm.

Tháng sau, nó xin phép đưa tôi lên Điện Biên làm lễ dạm ngõ. Nó bảo:
– Mẹ không cần chuẩn bị gì cả, nhà gái không đòi hỏi lễ lạt. Mẹ chỉ cần có mặt, và mang giúp con đúng 1 triệu làm lễ đen.

Tôi sửng sốt:
– Sao lại có 1 triệu?

Nó cười:
– Mẹ cứ tin con. Ở đây người ta quý tình, không quý của. Mẹ càng giản dị, họ càng kính trọng.

Chúng tôi vượt hơn 500 cây số lên tận xã vùng cao, đường đèo quanh co, đất đỏ bụi bặm. Căn nhà gỗ đơn sơ, mái ngói rêu phong nhưng sạch sẽ. Tôi bước vào, được bố mẹ H’Miên cúi chào, dọn sẵn ấm chè, nồi cơm nếp nóng hổi, gà đồi, măng rừng.

Khi tôi đặt 1 triệu đồng lễ đen lên bàn, mẹ Miên chỉ nhẹ nhàng nói:
– Nhà tôi không coi trọng tiền lễ, miễn sao hai đứa thương nhau thật lòng, cùng nhau vun đắp là mừng.

Tôi bỗng thấy mắt mình cay cay. Bữa cơm dạm ngõ diễn ra trong tiếng cười chất phác. Hàng xóm kéo đến chung vui đông như hội.

Tối đó, tôi ra ngồi trước sân, ngắm con bò đứng nhai cỏ, Miên từ xa đi về, tay xách thùng sữa tươi, mồ hôi ướt tóc, nhưng nụ cười rạng rỡ như ánh hoàng hôn.

Tôi biết, từ hôm nay, tôi đã thật lòng chấp nhận con dâu – không phải vì nó đẹp, không phải vì của hồi môn, mà vì nó yêu con tôi bằng tất cả những gì chân thật nhất.