Gió tháng tư hanh hao lùa qua những khe cửa gỗ cũ, căn nhà nhỏ của ông Tuân và bà Lan nằm lọt thỏm giữa con hẻm ngoằn ngoèo nơi thị xã. Trên bàn, cuốn sổ bảo hiểm nằm mở, trang cuối cùng in đậm con số: 15.000.000 đồng.

Bà Lan ngồi sụp xuống ghế, tay run bần bật. Ông Tuân thì đứng chết lặng, mắt nhìn chăm chăm vào tờ giấy như thể không tin vào mắt mình. Cả hai không nói một lời. Im lặng kéo dài như tiếng thở dài của tuổi già.

Hơn mười năm trước, họ bắt đầu đóng bảo hiểm. Đó là thời điểm ông Tuân vừa nghỉ hưu, bà Lan thì còn bán hàng xén ở chợ. Một người quen giới thiệu:

“Anh chị cứ đóng đều là sau này có khoản lớn dưỡng già, lời lắm. Bây giờ ai cũng làm vậy mà.”

Không rành chữ nghĩa, không quen đọc hợp đồng, ông bà chỉ nghe rồi gật. Từng đồng lời bà Lan bán gói mì, bó rau đều được gói ghém gửi vào bảo hiểm – năm này qua năm khác, tổng cộng hơn 500 triệu đồng.

Ông Tuân từng nói, giọng đầy hy vọng:

“Kệ khổ một chút, vài năm sau có tiền, mình đi khám bệnh, rồi dư chút cho tụi nhỏ khỏi lo…”

Hôm đó, khi nhận thông báo “kết thúc hợp đồng”, hai vợ chồng già hớn hở dắt nhau đến văn phòng bảo hiểm. Họ mang theo giấy tờ, và mang cả những giấc mơ nhỏ xíu – chiếc máy đo huyết áp mới, một chuyến xe về quê, và vài triệu để sửa lại mái nhà dột.

Nhưng sau 20 phút chờ đợi, nhân viên trẻ tuổi đưa cho họ một tờ giấy và mỉm cười nhạt:

“Tổng số tiền nhận lại là 15 triệu đồng, do hợp đồng là bảo hiểm hỗn hợp, và phần lớn phí đã trừ cho quyền lợi rủi ro…”

Bà Lan tròn mắt:

“Sao… sao lại chỉ có mười lăm triệu? Mười năm rồi, tụi tui đóng cả nửa tỷ lận mà!”

Cô nhân viên nhún vai, giọng đều như máy:

“Tụi con cũng chỉ giải quyết theo hợp đồng thôi ạ.”

Tối đó, ông Tuân không ăn cơm. Bà Lan gói lại nắm rau muống, tay run, mắt ướt.

“Ông à… mình già rồi mà còn bị lừa trắng như con nít vậy đó.”

Ông Tuân không trả lời. Ông chỉ nhìn lên trần nhà – nơi những vết ố loang thành hình một cái chén úp ngược – và thấy tim mình cũng đang trống rỗng như thế.

Ba ngày sau, bà Lan đem số tiền 15 triệu đi mua một hũ tro cốt sứ cao cấp.

“Phòng khi tụi mình có chuyện, con cháu khỏi phải lo…” – bà nói, giọng nhẹ tênh, như thể mọi niềm tin từng có đã rút khỏi đôi mắt ấy từ lâu rồi.