Anh Tâm chết khi mới 28 tuổi. Tai nạn bất ngờ giữa đêm — xe container lật, đè trọn lên xe máy khi anh vừa từ ca đêm về. Vợ anh khóc ngất, mẹ anh ngã quỵ, đứa con gái nhỏ mới học lớp 1 chưa hiểu chuyện, chỉ biết hỏi mãi:
“Sao bố ngủ mãi không dậy?”
Dân làng xôn xao. Chết trẻ, lại chết đột ngột, người ta kiêng lắm. Theo phong tục làng Bùi, người nào chết bất đắc kỳ tử, không được đưa xác vào trong nhà, vì sợ vong sẽ “ám” lại người sống.
Thế là cả nhà phải dựng vội cái rạp ngay ngoài cổng, kê chiếc quan tài giữa sân lạnh ngắt, ba ngày không được qua ngưỡng cửa. Mưa phùn lất phất, gió bấc hun hút, càng khiến đám tang thêm lạnh lẽo.
Sáng ngày đưa tang, người nhà chuẩn bị lễ tiễn: một bát cơm trắng, quả trứng luộc cắm đũa, và nắm muối, gạo rải đường đi. Bát cơm ấy đặt lên nắp quan tài, đi cùng anh đến nơi an nghỉ cuối cùng.
Khi đoàn đưa tang vừa đến lối rẽ ra cánh đồng, bát cơm bỗng nhiên rơi xuống đất vỡ tan tành. Không ai chạm vào, không gió lớn, nhưng chiếc bát rơi như bị giật phăng đi.
Mọi người hốt hoảng dừng lại. Một bác họ hàng cúi xuống nhặt thì tái mặt, run rẩy lùi lại. Bên trong bát cơm không chỉ có cơm — mà lẫn trong đó là những mẩu giấy vàng mã nhỏ, bị vò nát, dính nhầy nhụa. Khi gỡ ra được một mảnh, mọi người chết lặng:
Trên giấy ghi nguệch ngoạc hàng chữ mờ đỏ
“Tao chưa đi! Tao còn oán hận!”
Một cụ già run rẩy chắp tay niệm Phật, bảo dừng lại ngay. Mẹ anh Tâm ngất ngay tại chỗ. Mấy người mạnh vía nhanh chóng đốt nhang, vẽ vòng phấn trắng quanh chỗ bát cơm vỡ, gọi thầy về gấp.
Chiều hôm đó, thầy cúng từ xã bên tới. Ông vừa nhìn hiện trường, mặt tái đi.
“Có người chết oan, nhưng còn chấp niệm rất nặng. Linh chưa chịu rời, có thể do bị ức hiếp, hoặc có điều chưa nói được.”
Sau khi làm lễ gọi hồn, giữa tiếng chuông và khói nhang nghi ngút, thầy khẽ hỏi:
“Tâm, con còn điều gì uất ức chưa buông? Nếu con muốn nói, hãy nhập vào ai đó nhẹ vía…”
Bất ngờ, con gái anh – bé An – run lên bần bật, rồi cất tiếng nói bằng giọng trầm khác hẳn:
“Con không tự đâm vào xe. Con bị đẩy…”
Tất cả chết lặng.
Mấy ngày sau, công an điều tra lại hiện trường tai nạn. Hóa ra, camera từ một nhà dân ghi lại được hình ảnh mờ: một người đàn ông lao ra giữa đường, đẩy Tâm ngã đúng lúc xe container lao đến.
Người ấy… chính là người bạn cùng làm ca đêm với Tâm, từng mâu thuẫn vì tiền bạc.
Tang lễ được làm lại, lần này anh Tâm được đưa qua bậc cửa nhà — tiễn anh như một người bình thường, không còn sợ hãi. Bát cơm mới đặt lên nắp quan tài, đi hết đoạn đường, không rơi.
Trời hôm đó bỗng nắng lên.