Góc chợ cũ dưới chân cầu luôn có một ông già bán chuối. Người ta gọi ông là ông Tám Chuối. Gánh hàng của ông chỉ lèo tèo vài nải chuối chín ép, không đẹp mã như ngoài sạp, lại đặt ở vị trí heo hút cuối chợ nên ít ai ghé mua.
Vậy mà ngày nào ông cũng ngồi đó, từ sáng sớm đến xế chiều. Quanh năm áo nâu bạc màu, chiếc nón lá rách viền, đôi dép tổ ong cũ kỹ. Có người thương, hỏi:
– Sao ông không nghỉ đi, già rồi còn buôn bán gì nữa?
Ông chỉ cười, móm mém:
– Bán vậy chơi, với lại… chuối này ngọt lắm, ăn thử đi rồi biết.
Ít ai biết, có những ngày không bán được quả nào, ông vẫn ngồi yên, không nản, cũng không buồn. Người ta quen gọi ông là “ông già nghèo khổ bán chuối cuối chợ”.
Một hôm, gió mạnh lật tung gánh hàng, mấy nải chuối văng ra đất. Người trong chợ ùa đến giúp ông nhặt lại. Một cô bán cá cúi xuống, chợt thấy một chiếc túi đỏ nhỏ từ trong gánh rơi ra.
Cô định đưa lại thì chợt tò mò, mở nhẹ ra… rồi sững người.
– Trời ơi… tiền!
Bên trong là một xấp tiền dày, toàn tờ 500 nghìn mới tinh, được bọc trong túi ni lông và kẹp cẩn thận bằng dây thun. Nhưng chưa hết, còn có sổ tiết kiệm, vài quyển nhỏ, tên chủ sổ là “Trần Văn Tám” – tổng số cộng lại gần 3 tỷ đồng.
Mọi người há hốc miệng.
– Ông Tám ơi… sao ông lại có nhiều tiền thế này?
Ông Tám khựng lại vài giây. Rồi ông chậm rãi ngồi xuống, nhìn mọi người, ánh mắt không còn mệt mỏi mà sáng một cách lạ thường.
– Tôi… không nghèo như mọi người nghĩ. Nhưng tôi sống vậy quen rồi. Cái gánh chuối này là cách tôi giữ mình bận rộn, và nhớ tới bà ấy…
Mắt ông rơm rớm.
– Hồi xưa, bà nhà tôi mê chuối. Bà hay bảo: “Sau này già, mình bày một gánh chuối nhỏ, bán cho vui, ngày nào cũng được nhìn nhau.” Nhưng bà mất sớm. Tôi giữ lời hứa, gánh chuối này là cho hai người, dù giờ còn lại mình tôi.
Mọi người im lặng.
– Còn tiền ấy à? Tôi tích cóp từ hồi làm phụ hồ, rồi làm bảo vệ, rồi lặt vặt đầu tư chút chút. Nhưng tôi không xài nhiều, sống đơn sơ thôi. Số tiền đó… tôi để lại cho mấy đứa học trò nghèo, năm nào tôi cũng gửi học bổng giấu tên qua nhà trường…
Ông mỉm cười:
– Nghèo – không phải là không có tiền, mà là không biết sống tử tế.
Hôm ấy, ai về cũng bần thần.
Từ đó, mỗi ngày qua góc chợ cuối, người ta không chỉ mua chuối – mà còn mua một nụ cười, một câu chuyện nhẹ tênh từ ông Tám. Cái gánh chuối nhỏ hóa ra chở theo cả một đời thủy chung, tử tế và… giàu có theo cách không ai ngờ.