Con đường đất đỏ quen thuộc hiện ra dưới bánh xe, bụi bay mù mịt theo mỗi vòng quay. Anh Tâm, 35 tuổi, tài xế xe tải ở Sài Gòn, khẽ siết chặt vô lăng. Anh đã gần mười năm xa nhà, xa quê, để lại mẹ già và vợ trẻ ở lại chăm sóc nhau. Mỗi tháng, anh đều đặn gửi tiền về, không thiếu một đồng, chỉ mong mẹ được an nhàn tuổi già, không phải lam lũ như trước. Lần này, anh quyết định về bất ngờ, không báo trước cho ai, chỉ đơn giản là nhớ mẹ, và muốn tự mình xem cuộc sống của mẹ ở quê giờ ra sao.Tuổi thơ của anh Tâm gắn liền với những bữa cơm đạm bạc và những tháng ngày lam lũ của mẹ. Cha mất sớm, một mình mẹ tảo tần nuôi anh khôn lớn. Bà không nề hà bất cứ công việc gì, từ cấy lúa, trồng rau, đến gánh hàng ra chợ bán, chỉ mong anh được ăn học đàng hoàng, thoát khỏi cái nghèo. Anh Tâm luôn ghi nhớ công ơn trời biển của mẹ, và đó là động lực lớn nhất để anh phấn đấu nơi đất khách quê người.Khi anh quyết định lên Sài Gòn lập nghiệp, mẹ anh đã già yếu đi nhiều.
Anh cưới Thảo, cô gái cùng làng, hiền lành, chịu khó, và tin tưởng giao phó việc chăm sóc mẹ cho cô. “Em ở nhà nhớ chăm sóc mẹ thật tốt nhé. Mẹ giờ đã già rồi, không nên vất vả nữa,” anh dặn dò vợ trước khi đi.Thảo luôn vâng lời chồng. Cô ấy chăm sóc mẹ chồng tỉ mỉ, chu đáo. Từ miếng ăn, giấc ngủ, đến những lời hỏi han, động viên, Thảo đều làm rất tốt. Mặc dù cuộc sống ở quê còn nhiều khó khăn, nhưng Thảo luôn cố gắng hết sức để mẹ chồng được sống thoải mái nhất.Anh Tâm ở Sài Gòn, mỗi lần gọi điện về, anh đều hỏi thăm mẹ: “Mẹ có khỏe không? Có ăn uống đầy đủ không? Con dâu có chăm sóc mẹ tốt không?”Mẹ anh, bà Bảy, luôn đáp lại bằng giọng vui vẻ: “Mẹ khỏe re con. Con Thảo nó chăm mẹ tốt lắm. Con cứ yên tâm làm việc đi.” Những lời đó khiến anh yên lòng. Anh tin rằng mẹ anh đang được sống những ngày tháng an nhàn, hạnh phúc. Đường vào làng vắng hoe giữa trưa nắng chang chang. Tiếng ve kêu râm ran trong những tán cây. Anh Tâm vừa rẽ vào con đường nhỏ quen thuộc dẫn về nhà, bỗng anh khựng lại.Phía trước anh, một bóng dáng nhỏ bé, còng còng đang đạp chiếc xe đạp cà tàng. Trên giỏ xe, một rổ rau xanh mướt. Là mẹ anh. Mẹ anh đang đạp xe chở rau ra chợ bán!Nắng trưa gay gắt đổ xuống, khiến tấm lưng gầy gò của mẹ anh như oằn thêm. Bà đội chiếc nón lá đã bạc màu, mồ hôi lấm tấm trên trán.
Nhìn cảnh tượng đó, một cơn giận dữ bốc lên trong lòng anh Tâm. Anh đã gửi tiền về đều đặn, anh đã dặn vợ phải chăm sóc mẹ thật tốt, không để mẹ phải vất vả nữa. Vậy mà… vợ anh lại để mẹ ra đồng, rồi lại chở rau ra chợ bán dưới cái nắng như đổ lửa này sao?Anh Tâm vội vàng đạp ga, đuổi kịp mẹ. Anh dừng xe, gạt chân chống, vội vã bước xuống.“Mẹ ơi, mẹ làm gì thế này?” Anh Tâm gằn giọng, khuôn mặt anh đỏ bừng vì tức giận. “Con đã nói bao nhiêu lần rồi, mẹ già rồi thì phải ở nhà nghỉ ngơi! Sao mẹ lại ra đây đạp xe chở rau đi bán dưới trời nắng thế này hả? Con gửi tiền về cho vợ con để làm gì? Để cô ấy để mẹ phải ra đồng, phải đi bán rau thế này sao?”Bà Bảy giật mình. Bà ngẩng đầu lên, đôi mắt bà nheo lại dưới ánh nắng chói chang. Khi nhận ra đó là con trai mình, bà ngỡ ngàng. “Tâm… con về hồi nào vậy? Sao không báo trước cho mẹ?”“Con về để xem mẹ sống như thế nào đây này!” Anh Tâm nói, giọng anh đầy sự trách móc. Anh nhìn rổ rau trên xe, nhìn chiếc xe đạp cũ kỹ của mẹ. “Con gửi tiền về cho vợ con là để mẹ được an nhàn, không phải vất vả. Vậy mà mẹ lại ra đây bán rau, vợ con nó làm gì với số tiền con gửi về hả?”Bà Bảy nhìn anh Tâm, ánh mắt bà đầy vẻ ngạc nhiên. Bà khẽ thở dài. “Con nói gì vậy Tâm? Con đừng trách con Thảo. Nó chăm sóc mẹ tốt lắm mà. Mẹ đâu có vất vả gì đâu.”“Không vất vả mà mẹ lại đi bán rau thế này sao?” Anh Tâm nói, anh không thể tin lời mẹ. Anh cảm thấy thất vọng, tức giận, và cả sự đau đớn. Anh đã tin tưởng vợ, tin tưởng vào sự an nhàn của mẹ.
Vậy mà…Lúc đó, Thảo từ trong làng bước ra, trên tay cô ấy là một chiếc ô và một chai nước. Cô ấy định mang ra cho mẹ chồng. Thấy anh Tâm đang đứng cạnh mẹ, vẻ mặt giận dữ, cô ấy ngạc nhiên. “Anh Tâm? Anh về hồi nào vậy? Sao không báo em một tiếng?”Anh Tâm quay sang nhìn vợ, ánh mắt anh đầy vẻ căm phẫn. “Cô làm gì với số tiền tôi gửi về hả? Tại sao cô lại để mẹ tôi phải đi bán rau dưới trời nắng thế này? Tiền tôi gửi về là để mẹ tôi được an nhàn, được sống sung sướng, chứ không phải để mẹ tôi phải bán rau kiếm từng đồng thế này!”Thảo sững sờ. Gương mặt cô ấy trắng bệch. Cô ấy nhìn anh Tâm, rồi nhìn mẹ chồng. Nước mắt cô ấy bắt đầu lăn dài. “Anh Tâm… anh nói gì vậy? Em… em không hề làm vậy mà.”“Không làm vậy mà mẹ tôi lại ra đây giữa trưa nắng chang chang bán rau thế này hả?” Anh Tâm gằn giọng. “Cô nghĩ tôi không biết gì sao?”Thảo bật khóc nức nở. Cô ấy nhìn mẹ chồng, ánh mắt đầy sự cầu cứu. “Mẹ ơi… mẹ nói cho anh ấy nghe đi.”Bà Bảy nhìn anh Tâm, rồi nhìn Thảo đang khóc nức nở. Bà thở dài. Bà biết, anh Tâm đang hiểu lầm.“Thằng Tâm, con ngồi xuống đây. Mẹ nói cho con nghe,” bà Bảy nói, giọng bà trầm xuống, nhưng đầy sự điềm tĩnh. “Con đừng trách con Thảo. Con Thảo nó chăm sóc mẹ tốt lắm. Ngày nào nó cũng nấu cơm, nấu nước cho mẹ. Mỗi chiều đều đấm bóp, nấu cháo tim gan cho mẹ đó chứ.”Anh Tâm ngạc nhiên. “Vậy tại sao hôm nay mẹ lại ra đây bán rau?”“À, cái rổ rau này là của nhà mình trồng đó con,” bà Bảy giải thích. “Mấy bữa nay mẹ ở nhà hoài, buồn lắm. Mẹ muốn có cớ để ra ngoài, để được gặp gỡ bà con, hàng xóm, để được nói chuyện, được hỏi han. Mẹ ra chợ bán rau, không phải vì thiếu tiền, mà là vì mẹ muốn được vận động, muốn được ra ngoài cho khuây khỏa thôi con à. Vả lại, rau nhà mình trồng ra, không bán thì cũng uổng.”Anh Tâm chết lặng. Mẹ đi bán rau không phải vì thiếu tiền, mà là vì muốn ra ngoài cho khuây khỏa? Không phải do Thảo không chăm sóc mẹ tốt, mà là do mẹ muốn được vận động, được gặp gỡ mọi người? Toàn thân anh như hóa đá. Một cảm giác xấu hổ, hối hận tột cùng trỗi dậy trong lòng anh. Anh đã quá vội vàng kết luận. Anh đã trách oan vợ mình.
Anh đã làm tổn thương mẹ và vợ.Thảo vẫn đang khóc nức nở. Bà Bảy ôm Thảo vào lòng, vỗ về. “Thôi con đừng khóc nữa. Thằng Tâm nó hiểu lầm thôi. Nó thương mẹ nên nó mới vậy đó.”Anh Tâm nhìn Thảo, ánh mắt anh đầy sự hối lỗi. Anh bước đến gần vợ, nhẹ nhàng nắm lấy tay cô ấy. “Anh xin lỗi em, Thảo. Anh… anh đã hiểu lầm em rồi. Anh xin lỗi em nhiều lắm.”Thảo ngẩng đầu lên, đôi mắt cô ấy đỏ hoe. “Anh… anh trách em oan quá. Em đã cố gắng hết sức để chăm sóc mẹ mà.”“Anh biết. Anh sai rồi,” Anh Tâm nói, giọng anh nghẹn lại. “Anh… anh quá nóng giận. Anh đã không tìm hiểu kỹ. Anh xin lỗi em.”Thảo nhìn anh Tâm, rồi cô ấy khẽ mỉm cười. “Thôi, anh đừng tự trách mình nữa. Em không giận anh đâu. Em biết anh thương mẹ mà.”Bà Bảy nhìn anh Tâm và Thảo, ánh mắt bà đầy sự bao dung. Bà thở phào nhẹ nhõm. Mọi chuyện đã được giải quyết.Buổi tối hôm đó, cả gia đình quây quần bên mâm cơm. Mâm cơm có đủ các món ngon, do Thảo tự tay nấu. Mẹ anh cười nói vui vẻ. Thảo cũng không còn buồn nữa, cô ấy kể cho anh nghe những chuyện ở quê, những chuyện về mẹ.Anh Tâm cảm thấy lòng mình nhẹ nhõm vô cùng. Anh đã nhận ra sai lầm của mình. Anh đã quá vội vàng kết luận, quá đa nghi. Anh đã không tin tưởng vợ mình.Anh nhìn mẹ, nhìn Thảo, lòng anh tràn ngập sự biết ơn. Anh biết, anh đã có một người mẹ tuyệt vời, và một người vợ hiền thảo. Họ đã hy sinh tất cả cho anh.Sau bữa cơm, anh Tâm ngồi lại nói chuyện với mẹ. Anh kể cho mẹ nghe về công việc của anh ở Sài Gòn, về những khó khăn mà anh đã trải qua. Mẹ anh lắng nghe, đôi mắt bà đầy sự thấu hiểu.“Mẹ ơi, con xin lỗi mẹ. Con đã lo lắng không đâu,” Anh Tâm nói. “Con cứ nghĩ… mẹ đang sống không tốt.”Bà Bảy mỉm cười. “Con trai mẹ cứ nghĩ nhiều quá. Mẹ ở nhà khỏe re. Có con Thảo nó chăm sóc mẹ, mẹ không phải lo gì cả. Con cứ yên tâm làm việc đi.”Anh Tâm nhìn mẹ, anh cảm thấy một sự ấm áp lan tỏa trong lòng. Anh biết, mẹ anh luôn yêu thương anh vô điều kiện.Những ngày ở quê, anh Tâm dành hết thời gian cho mẹ và vợ. Anh đưa mẹ đi chơi, đi thăm họ hàng. Anh phụ Thảo làm việc nhà, cùng cô ấy nấu cơm, dọn dẹp. Anh muốn bù đắp cho những hiểu lầm của mình.Anh Tâm nhận ra rằng, cuộc sống ở quê tuy giản dị, nhưng lại có một sự bình yên mà thành phố không thể nào có được. Anh cảm thấy mình thật may mắn khi có một gia đình hạnh phúc như vậy.Trong một buổi tối, khi mẹ và vợ đã ngủ say, anh Tâm ngồi một mình trong sân. Anh nhìn lên bầu trời đầy sao, lòng anh tràn ngập sự biết ơn. Anh đã từng trách lầm vợ, đã từng hiểu lầm cuộc sống của mẹ. Nhưng giờ đây, anh đã hiểu. Anh đã nhận ra giá trị của tình yêu thương gia đình, của sự tin tưởng.Anh nắm lấy tay mẹ thật lâu, cảm nhận sự chai sạn, ấm áp của bàn tay đã từng tần tảo nuôi mình khôn lớn. Anh nghẹn ngào, chỉ biết thì thầm: “Con xin lỗi mẹ. Con yêu mẹ nhiều lắm.”Sáng hôm sau, anh Tâm chào tạm biệt mẹ và vợ để lên Sài Gòn. Lần này, anh không còn mang theo sự lo lắng, sự trách móc nữa. Anh mang theo sự bình yên, sự tin tưởng, và tình yêu thương dành cho gia đình.Anh biết, dù có đi đâu, làm gì, gia đình vẫn luôn là nơi anh muốn trở về. Nơi có mẹ già, nơi có vợ hiền, và nơi có tình yêu thương không bao giờ vơi cạn. Anh sẽ tiếp tục cố gắng làm việc, để có thể lo cho mẹ và vợ một cuộc sống tốt đẹp hơn. Và anh sẽ không bao giờ để những hiểu lầm làm rạn nứt tình cảm gia đình nữa.